اکسیژن که نقش حیاتی در زندگی دارد، با اکثر عناصر دیگر واکنش می‌دهد.
هنگامی که آهن با اکسیژن در حضور آب تماس پیدا می‌کند، فرآیند زنگ زدگی آغاز می‌شود.
زنگ ماده‌ای متخلخل است که برخلاف برخی فلزات دیگر مانند کروم، آلومینیوم یا روی، نمی‌تواند از سطح زیرین خود در برابر تجزیه بیشتر محافظت کند.
در این فلزات، اکسید تشکیل‌شده یک لایه محافظ ایجاد می‌کند، اما در آهن این اتفاق نمی‌افتد.
به همین دلیل، برای جلوگیری از تخریب بیشتر، باید زنگ زدگی از سطح آهن حذف شود.
از نظر شیمیایی، زنگ شامل اکسید آهن (II)، اکسید آهن (III) و آب تبلور است.
در فرآیند زنگ زدگی، مواد آهنی مانند فولاد به ساختاری ضعیف و شکننده تبدیل می‌شوند.
چگونه می توان زنگ زدگی اهن را از بین برد ؟
به طور کلی دو روش اصلی برای از بین بردن زنگ زدگی وجود دارد:
از بین بردن زنگ زدگی اهن به روش مکانیکی
از بین بردن زنگ زدگی اهن به روش واکنش‌های شیمیایی
روش اول از بین بردن زنگ زدگی اهن مخصوصاً برای لکه‌های زنگ کوچک و موضعی مناسب است، به شرطی که به راحتی به آنها دسترسی داشته باشید. ابزارهای مختلفی برای از بین بردن مکانیکی زنگ زدگی اهن وجود دارد.
بسته به سطح زنگ‌زدگی و امکانات موجود، می‌توانید از ابزارهایی مانند فایل‌ها، برس‌های سیمی، کاغذ سنباده، زنگ‌زدای فایبرگلاس، پشم فولادی، دستگاه آسیاب زاویه‌ای یا اسفنج‌های سنباده مرطوب استفاده کنید.
همچنین، برس‌های سیمی قابل اتصال به مته نیز موجود هستند.
اگر به‌طور مکرر نیاز به از بین بردن زنگ زدگی اهن دارید، می‌توانید دستگاه سندبلاست را از فروشگاه‌های سخت‌افزار خریداری یا اجاره کنید.
برای از بین بردن زنگ به روش شیمیایی، می‌توانید از اسیدها، زنگ‌زداها یا مبدل‌های زنگ استفاده کنید.
این محصولات معمولاً در فروشگاه‌های سخت‌افزار موجود هستند.
علاوه بر این، اسیدهای خانگی معمولی و حتی کولا نیز برای حذف زنگ در حمام غوطه‌وری مناسب‌اند.
نکته مهم این است که باید فرایند را به دقت پیگیری کنید.
زمانی که زنگ دیگر قابل مشاهده نباشد، باید قطعه را به خوبی شسته و فلز را خشک کنید، زیرا هر اسیدی که باقی بماند می‌تواند به فلز آسیب برساند.
استفاده از مبدل زنگ، کولا یا اسید فسفریک یک لایه سیاه‌رنگ به نام فسفات آهن ایجاد می‌کند.
برای اطمینان از اینکه زنگ زیر این لایه به طور کامل حذف شده است، باید این لایه سیاه را نیز به دقت پاک کنید.
روش دیگری برای از بین بردن زنگ زدگی اهن استفاده از الکترولیز است.
اما به دلیل کار با جریان برق و تولید هیدروژن، این روش فقط برای افراد حرفه‌ای و ماهر توصیه می‌شود.
چه روش‌های ماشینی برای زنگ زدایی اهن وجود دارد ؟
روش‌های رنگ زدایی اهن در مقیاس صنعتی اصولاً مشابه روش‌های مورد استفاده در مصارف خانگی هستند، اما در صنایع از ماشین‌آلات و تجهیزات کاملاً متفاوتی استفاده می‌شود و فرآیندهای تخصصی‌تری به کار گرفته می‌شود.
همچنین، سطوح و آماده‌سازی‌های اولیه به درجات مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند تا بین مشتری و ارائه‌دهنده خدمات، شفافیت بیشتری در مورد وضعیت اولیه و اقدامات لازم وجود داشته باشد.
در روش‌های شیمیایی صنعتی، برای از رنگ زدایی اهن از فرآیندهایی مانند ترشی‌کردن یا فسفاته‌کردن قطعات استفاده می‌شود، اما این فرآیندها نیازمند دسترسی به تجهیزات تخصصی هستند.
روش‌های مکانیکی نیز شامل سنگ‌زنی یا برس‌کاری با ماشین‌آلات ویژه است.
سایر روش‌ها شامل تمیزکاری با لیزر و انفجار شعله به عنوان یک روش حرارتی برای رنگ زدایی اهن می‌باشد.
چرا از بین بردن زنگ زدگی اهن اهمیت دارد ؟
اگر خواص آهن را با زنگ مقایسه کنیم، به وضوح مشخص می‌شود که زنگ به دو دلیل اساسی نامطلوب است:
زنگ زدگی فلز را ضعیف می‌کند: زنگ‌زدگی اگر پاک نشود، به مرور زمان ساختار فلزی را به یک ماده سست و شکننده تبدیل می‌کند.
این مسئله حتی تحت فشارهای کم نیز باعث شکستگی و از کار افتادن قطعات می‌شود، که نه تنها می‌تواند کارایی قطعه را کاهش دهد، بلکه خطرات ایمنی جدی نیز به همراه دارد؛ به عنوان مثال، در قطعات باربر یک ماشین.
افزایش حجم فلز در هنگام زنگ زدن: هنگام زنگ‌زدگی، حجم فلز افزایش می‌یابد و اگر زنگ برداشته نشود، پوشش روی فلز شروع به ترک خوردن و پوسته‌پوسته شدن می‌کند.
این لایه‌های زنگ پوسته‌شده باعث می‌شوند سایر قسمت‌های فلز بدون محافظت در برابر اکسیژن قرار گیرند و این باعث تسریع فرآیند زنگ‌زدگی می‌شود.
به این دلایل، از بین بردن زنگ زدگی اهن در حین فرآیند تولید اهمیت زیادی دارد.
اگر زنگ فقط پوشانده شود یا در محصول نهایی مخفی بماند، فرآیند خوردگی همچنان ادامه خواهد داشت و باعث کاهش طول عمر و کارایی محصول می‌شود.
در انتخاب روش های از بین بردن زنگ زدگی اهن چه نکاتی باید در نظر گرفته شود ؟
روشی که برای از بین بردن زنگ زدگی اهن استفاده می‌شود، باید متناسب با نوع زنگ و ویژگی‌های قطعه کار باشد.
هر دو روش شیمیایی و مکانیکی نباید به قطعه آسیب برسانند.
همچنین ابعاد قطعات باید با تجهیزات پردازش سازگار باشند.
برای زدودن سریع و جزئی زنگ زدگی، استفاده از چرخ زاویه‌ای ممکن است به نظر مناسب بیاید، اما باید توجه داشت که کار با ماشین‌آلات معمولاً کارآمدتر از کار دستی است.
به همین دلیل، ممکن است همکاری با یک ارائه‌دهنده خدمات زنگ زدایی ایده بهتری باشد.
در میان روش‌های صنعتی، انفجار مکانیکی ب
ه ویژه شات بلاست، از جمله موثرترین و اقتصادی‌ترین روش‌ها است.
این روش برای پردازش قطعات با درجات مختلف زنگ زدگی تا رسیدن به سطح آماده‌سازی مطلوب استفاده می‌شود.
دستگاه‌های شات بلاست امکان عملیات مداوم بر روی سطوح بزرگ مانند صفحات، تیرها و محصولات فولادی را فراهم می‌کنند و حتی قادر به پردازش قطعات با ابعاد بزرگتر نیز هستند.
علاوه بر این، می‌توان قطعات را به‌طور همزمان جدا و سطح آنها را زبر کرد.
با این حال، این روش برای سطوح حساس مناسب نیست.
چگونه می‌توان از زنگ زدگی اهن جلوگیری کرد ؟
برای جلوگیری از زنگ زدگی، باید آهن، اکسیژن و آب به عنوان یک الکترولیت به هم متصل نشوند.
هوا به طور طبیعی حاوی اکسیژن و رطوبت کافی برای شروع زنگ زدگی قطعات آهنی محافظت نشده است.
بنابراین، باید اقداماتی انجام شود تا از بروز زنگ زدگی جلوگیری گردد.
دو روش اصلی برای این منظور وجود دارد:
محافظت از مواد آهنی در برابر هوا: این کار می‌تواند با استفاده از پوشش‌های محافظ مانند رنگ انجام شود، یا در ساختمان‌ها با استفاده از بتن. این پوشش‌ها مانع از تماس مستقیم آهن با هوا و رطوبت می‌شوند.
استفاده از آند قربانی: این روش شامل قرار دادن قطعه‌ای از فلز کمتر نجات‌پذیر از آهن (آند قربانی) در کنار مواد آهنی است.
آند قربانی به طور اولیه مورد حمله اکسیژن قرار می‌گیرد و تا زمانی که آند قربانی به طور کامل تجزیه نشود، مواد آهنی محافظت می‌شوند.
فولاد تجارت افلاک خرید بدون واسطه مقاطع فولادی
برای خرید بدون واسطه میلگرد راد همدان و میلگرد ظفر بناب می توانید از آهنین افلاک خرید کنید.
مشاوران مجموعه اهنین افلاک به صورت رایگان به مشتریان خدمات ارائه می دهند.